فصل چهارم: هورمون‌ها و دستگاه درون‌ریز

در این بخش به بررسی صفحات ۷۹ تا ۸۴ کتاب زیست شناسی سال سوم دبیرستان می‌پردازیم، به نقشی که هورمون‌ها در تنظیم فعالیت اندام‌ها و بافت‌های بدن دارند. همچنین به مقایسه هورمون‌ها با انتقال دهنده‌های عصبی، تا به شباهت‌ها و تفاوت‌های این دو ماده پی ببرید. علاوه بر این موارد تفاوت غده‌های برون‌ریز و درون‌ریز بدن را خواهید شناخت.

اغلب هورمون‌ها به دو دسته هورمون‌های آمینواسیدی و هورمون‌های استروئیدی تقسیم می‌شوند. نحوه عمل این دو هورمون برای تغییر فعالیت سلول‌های هدف با یکدیگر متفاوت است. در این قسمت به نحوه عملکرد این دو گروه هورمون پی خواهید برد. به خصوص نحوه عملکرد هورمون‌های آمینواسیدی در بدن بسیار حائز اهمیته. شما باید ترتیب مراحل عملکرد این هورمون‌ها را به خوبی یاد بگیرید. مطابق با صفحات ۸۵ تا ۸۷ کتاب درسی زیست شناسی سال سوم دبیرستان.

دو غده درون‌ریز، ترشح اولیه‌ی بسیاری از هورمون‌ها را کنترل می‌کنند. این دو غده، هیپوتالاموس و هیپوفیز هستند. در این بخش علاوه بر هورمون‌های این دو غده به هورمون‌های غده تیروئید، غده‌های فوق کلیه، هورمون‌های پانکراس و هورمون‌های جنسی خواهیم پرداخت. شما باید کاری که هر هورمون بر فعالیت بدن و سلول‌ها انجام می‌دهد و بافت هدف آن را به خوبی بشناسید. بر اساس بافت هدف و فعالیتی که هر هورمون انجام می‌دهد می‌توان این بخش را با فصول دیگر ترکیب کرد. مثلا بافت هدف هورمون‌های آلدسترون و ضد ادراری بر نفرون‌هاست. پس می‌توان مطالب این بخش را با فصل ۷ سال دوم که مربوط به کلیه‌هاست به راحتی ترکیب کرد! و یا مثلا ترشح بیش از حد هورمون‌های تیروئیدی باعث افزایش زنش قلب می‌شود و این بخش با فصل ۶ سال دوم (گردش مواد) مرتبط است.

پانکراس یکی از غدد معدود بدن است که هر دو بخش درون‌ریز و برون‌ریز را دارد. بخش درون‌ریز پانکراس که موضوع بحث ماست شامل اجتماعات پراکنده سلولی است که در میان آسینوس‌های بخش برون‌ریز قرار دارد و اصطلاحا بهش جزایر لانگرهانس می‌گویند! پس همه انسان‌ها چه پولدار چه فقیر برای خودشون جزیره اختصاصی دارن!! از جزایر لانگر هانس هورمون های انسولین و گلوکاگون ترشح می‌شه! بعد از این مبحث به چگونگی بیماری دیابت می‌پردازیم! این بخش با صفحات ۹۵ تا ۹۷ کتاب درسی زیست شناسی سال سوم دبیرستان منطبق است.